the next step

Το ερώτημα που τίθεται, κατά την εκπόνηση της εργασίας αυτής, μπορεί να περιγραφεί ως εξής: θα μπορούσε η σύγχρονη πόλη να εννοηθεί ως ένα σύστημα, ικανό να αναπτύσσει εσωτερικές λειτουργίες, δράσεις και δυνάμεις, αλλά και να εξελίσσεται; 

Ανατρέχοντας στην έννοια της πολυπλοκότητας, καθώς και τις έννοιες των συστημάτων και αυτο-οργάνωσης, έννοιες με τις οποίες έχουμε ήδη προσεγγίσει το χώρο, επιχειρούμε να αναλύσουμε την πραγματικότητα, στοχεύοντας στην κατανόηση και τον έλεγχο της, με στόχο επιτυχημένες σχεδιαστικές λύσεις.

Η πραγματικότητα θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένα σύνολο από στοιχεία (φυσικά αντικείμενα, ιδέες, ανθρώπους κτλ.) που συνδέονται μεταξύ τους βάσει της λογικής μιας δομής, η οποία περιορίζει το βαθμό ελευθερίας τους. Αυτή η δομή εκφράζει αλληλοσυσχετίσεις μεταξύ των στοιχείων.  

Ο Herbet Simon γράφει"Με τον όρο πολύπλοκο σύστημα εννοώ το σύστημα εκείνο που αποτελείται από έναν μεγάλο αριθμό μερών που αλληλεπιδρούν μεταξύ με έναν μη απλό τρόπο. Σε αυτά τα συστήματα, το όλο είναι περισσότερο από το άθροισμα των μερών όχι με έναν έσχατο, μεταφυσικό τρόπο αλλά με την πραγματικιστική έννοια ότι, δεδομένων των ιδιοτήτων των μερών και των νόμων που διέπουν την αλληλεπίδραση τους, δεν είναι καθόλου απλό να συμπεραίνουμε τις ιδιότητες του όλου" (Herbert Simon, 1962:468)

Με βάση αυτόν τον ορισμό, ο Simon προχώρησε δίνοντας έμφαση στις ιεραρχικές δομές που συχνά χαρακτηρίζουν τέτοια συστήματα. Με τον όρο ιεραρχία εννοούσε την οργάνωση των συστημάτων σε αλληλοσυσχετισμένα υποσυστήματα όπου το ένα δεν είναι οπωσδήποτε υφιστάμενο του άλλου, αλλά που μεταξύ τους σχηματίζουν ένα σύνολο εξαιτίας των περίπλοκων σχέσεων που τα διέπουν.

Χαρακτηρίζοντας τις πόλεις που τις αντιλαμβανόμαστε ως σύνολο συστημάτων ως οργανικές πόλεις, ο Christopher Alexander αναπτύσσει πως οι οργανικές πόλεις είναι επιτυχημένες και έχουν διαχρονική αξία εξαιτίας του ότι αποτελούν σύνολα από συστήματα που αλληλοκάλυπτονται χωρικά και λειτουργικά.

Από αυτή τη συζήτηση είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι ο Simon και ο Christopher Alexander χρησιμοποιούσαν απλές έννοιες, όπως αλληλεξάρτηση ή ιεραρχία, για να αναγνωρίσουν το είδος των δομών που χαρακτηρίζουν πολύπλοκα συστήματα. Η σημασία του προσδιορισμού τέτοιων αναγνωριστικών στοιχείων σχετίζεται με τη δυνατότητα αναδημιουργίας ή διαχείρισης της πολυπλοκότητας σε διάφορα συστήματα: η γνώση, για παράδειγμα, των δομών εκείνων που καθιστούν τα δίκτυα ευέλικτα, σταθερά ή ανθεκτικά σε εξωτερικές δυνάμεις δυνάμεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον σχεδιασμό ή την ενίσχυση ενός υπάρχοντος δικτύου.